Positief leiderschap, wat is het en hoe doe je het?

Positief Leiderschap is een gedachtegoed dat kennis over het brein en uit de psychologie koppelt aan dagelijkse vaardigheden. De theorie van positief leiderschap is gestoeld op meerdere disciplines uit de psychologie en bovendien wetenschappelijk onderbouwd. Tijdens de theoriedagen krijgen de deelnemers kennis aangereikt uit de neuropsychologie, positieve psychologie en persoonlijk leiderschap. Daarnaast nemen de deelnemers hun eigen denken en handelen kritisch onder de loep. Dit zelfbewustzijn is van groot belang om in verbinding te kunnen staan met jezelf en de ander. Charlotte is een van de eerste deelnemers van de training Positief Leiderschap. Ze vertelt: “Ik volg de training omdat ik van mening ben dat Positief Leiderschap een essential is voor iedereen die onderdeel is van een projectteam. Een positief leider motiveert een team om het beste in elkaar naar boven te halen. Dat maakt dat teamleden makkelijker en sneller problemen aankaarten, eerder hulp durven te vragen en er ruimte ontstaat om te leren van fouten. Bovendien kun je daardoor als team sneller handelen als iets anders loopt dan verwacht.”

Ze vervolgt: “Voor mij is positief leiderschap vooral een manier van werken, waarbij je rekening houdt met en aandacht hebt voor de ander. Door een veilige en prettige werksfeer te creëren ontstaat openheid en ruimte om ook de moeilijke dingen bespreekbaar te maken. Door daarover met elkaar in gesprek te gaan en te blijven, breng je beweging in situaties die vastlopen of waar mensen vasthouden aan oude patronen en werkwijzen.” En hoe doe je dat, een prettige en veilige werksfeer creëren? Charlotte vertelt: “Veel vaardigheden die in de training naar voren komen, zijn onbewuste competenties van een goede omgevingsmanager. De training helpt mij dan ook vooral om mijn ‘onderbuikgevoel’ te onderbouwen en keuzes uit te kunnen leggen aan mijn team. Tegelijkertijd zorgt de training voor inzicht in mijn ‘blinde vlekken’. Zo let ik nu bijvoorbeeld meer op mijn woordkeuze. Positief taalgebruik beïnvloedt in belangrijke mate de manier waarop de boodschap ontvangen wordt. Dankzij de training ben ik anders gaan communiceren en dat heeft direct effect op de uitkomst. Daarnaast besteed ik nu bewust aandacht aan behaalde successen, geef ik meer complimenten en is het evalueren van de voortgang tijdens overleggen tegenwoordig een vast punt op de agenda’s die ik maak.” Niet alleen het evalueren zelf is belangrijk; ook de wijze waarop je dat doet steekt nauw. Het maakt bijvoorbeeld nogal een verschil op welk tijdstip je een gesprek met elkaar aangaat. “In de ochtend is iedereen nog fris en kunnen we over het algemeen meer van elkaar hebben. Bovendien kijken we tijdens een evaluatie vooral naar dat wat er al is en wat goed gaat. Vervolgens bespreken we wat we willen aanscherpen. Kleine nuance, groot verschil.”

Inside out benadering

Goed, de manier waarop je anderen benadert, speelt dus een belangrijke rol binnen positief leiderschap. Maar net als dat een betere wereld bij jezelf begint, begint ook positief leiderschap bij jezelf. Hans Bras, commercieel manager bij DHM en eveneens deelnemer van de training Positief Leiderschap, vertelt: “Om een veilige en prettige werksfeer te creëren, helpt het als een leider zich open en kwetsbaar kan opstellen. Dat kan alleen als je jezelf – en daarmee je eigen valkuilen – kent.” Hans is er eerlijk over: toen hij begon aan de training, zag hij niet direct de meerwaarde. Hans denkt in oplossingen, gebruikt veel humor in zijn werk en zoekt in gesprekken altijd naar de gemene deler. “Maar ik kwam erachter dat positief leiderschap iets anders is dan positief in het leven staan. Zo vind ik het bijvoorbeeld lastig om ‘nee’ te verkopen. Dat woord heeft bij mij een negatieve klank en ik voel letterlijk teleurstelling als ik ‘nee’ tegen iemand moet zeggen. Daarom mijd ik het liever. Het gevolg daarvan is dat ik mezelf in situaties manoeuvreer die uiteindelijk wel negatief uitpakken. Zo ben ik veel te druk om het iedereen naar de zin te maken, kan ik door tijdgebrek niet altijd al mijn beloftes nakomen of breng ik mijn commerciële doelstellingen in gevaar. Tijdens de training werd ik me bewust van mijn aversie tegen het woord ‘nee’. Ook leerde ik dat ‘nee’ gewoon een antwoord is en dat ik daar zelf een negatieve associatie aan toeken. Positief leiderschap betekent ook en juist dat je ‘nee’ kunt zeggen in situaties waarin dat beter is. Zo ontstaat ruimte om op zoek te gaan naar een alternatief. En ik leerde dat er pas echt samenwerking ontstaat als er sprake is van een win-winsituatie voor beide partijen.” Oftewel; als positief leider moet je je eigen grenzen kennen en bewaken, om vanuit dáár de samenwerking op te kunnen zoeken. Dat vraagt om een blik naar binnen.

Er is geen quick fix voor duurzame verandering

Die blik naar binnen is niet altijd eenvoudig en vaak zelfs regelrecht confronterend. Waarom al die moeite? Kunnen we de boel niet ‘gewoon’ wat positiever benaderen en dan snel weer aan het werk? Volgens Bart is er geen quick fix als je duurzame verandering wilt realiseren. “Veel bedrijven worden gevoed door de resultaten in het nu. Verbinders kijken, denken en handelen op een fundamenteel andere wijze. Bij DHM willen we bijdragen aan duurzame veranderingen voor de wereld van morgen. Maar dan moet je wel weten wat je vertrekpunt is. Dat vraagt om zelfreflectie. Bovendien moet je een bepaalde mindset hebben. Bij DHM stimuleren we de zogeheten growth mindset*. In de praktijk betekent dit dat collega's bijvoorbeeld de ruimte en het vertrouwen krijgen om projecten op te pakken die zij of wij als DHM nog niet eerder hebben gedaan, maar die wel binnen onze ambities passen. Dit zijn projecten die buiten onze comfortzone vallen en waarvan we het meeste leren. We accepteren dat die projecten minder marge opleveren, omdat de lessen die we eruit trekken vele malen waardevoller zijn. Kortom; door fundamenteel anders te leren kijken en denken, leren we hoe we daadwerkelijk een andere impact kunnen maken. Zodat we vanuit die kennis en kunde een positieve kanteling van het werkveld kunnen realiseren. En dat is hard nodig, want de uitdagingen in de wereld wachten niet. Vanuit DHM doen we er alles aan om ervoor te zorgen dat onze mensen de juiste vaardigheden hebben om de transities waar de wereld voorstaat in goede banen te leiden.

Nieuwsgierig?

Ben je nieuwsgierig geworden naar positief leiderschap en zou je er graag meer over willen weten? Neem dan een contact op met ons op. Daarnaast organiseren we regelmatig inloopmiddagen om te vertellen wat Positief Leiderschap is en hoe DHM dit in de praktijk brengt. Wil je zo'n inloopmiddag bijwonen? Houd dan onze socials in de gaten!